در مناجات شاكرین آمده كه چگونه می توانیم حق شكر خدا را به جا آوریم، در حالی كه همین شكر ما، نیاز به شكر دیگری دارد و هر زمان كه می َگوییم «لك الحمد» بر ما لازم است.

این جهان، مزرعه آخرت است و انسان، ثمره تلاش خود را به طور كامل در جهان آخرت برداشت مى كند و نتیجه زحمت ها، خدمت ها و عبادت هاى تمام سال هاى عمر خود را مى بیند و خشنودى خدا و بهشت به او بخشیده مى شود.

برای پاسخ به سۆال، ابتدا باید بدانیم كه منظور از آفرینش جهان در شش روز در آیات قرآن كریم چیست؟ بحث از آفرینش، در هفت مورد از آیات قرآن مجید آمده است، ولی در سه مورد، علاوه بر آسمان و زمین «ما بینهما» (آنچه در میان زمین و آسمان قرار دارد) نیز بر آن اضافه شده است كه در حقیقت توضیحی برای جمله قبل است، زیرا همه اینها در معنی آسمانها و زمین جمع است، چون آسمان شامل تمام چیزهایی می‌شود كه در جهت بالا قرار دارد و زمین نقطه مقابل آن است.

در رابطه با هدف از آفرینش زمین و آسمان باید گفت: یک وقت منظور ما از آسمان و زمین، آسمان اوّل است که بر سر ما سایه انداخته است. " وزینا السماء الدنیا بزینه الکواکب "، یک وقت هم همه ی آسمان هاست یعنی هفت آسمان و باز یک وقت سوال از این است که خداوند چرا این کار را کرد؟ یعنی هدف فاعل چه بود؟ یک وقت هم اینکه، هدف از انجام این کار چه بوده؟

در مورد سوال اول عرض می کنم که اگر مراد این زمینی است که ما درآن زندگی می کنیم و این آسمان باشد، اینها مقدمه پیدایش انسان هستند. خداوند چون بنا داشته انسان را خلق کند، زمین و آسمان را خلق کرد که این دو با هم امکان زندگی را برای انسان میسر می کند.

ما در قرآن آیاتی داریم که به این مطلب تصریح دارد:

 " وجعلنا لکم ما فی السماء والارض و خلقنا کم ما فی السموات والارض وسخر لکم ما فی السماء و الارض"

این آیات در قرآن حکایت از این دارد که خداوند آسمان و زمین را برای انسان خلق کرده و اینها مقدمه آفرینش انسان بوده، بعد هم که زمین خلق شد آن وقت انسان را به عنوان خلیفه خودش بر روی زمین آفرید.

"انّی جاعل فی الارض خلیفة " خداوند به فرشتگان می فرماید: من بنا دارم بر روی زمین خلیفه ای قرار بدهم که همین آدم که انسان  است، باشد.

 يكي از موجوداتي كه از ديده‏ها پنهان است، اما داراي وجود خارجي است؛ شيطان مي‏باشد.

واژه‌ي «شيطان»، از ماده «شطن» يا «يشطن» به معناي خبيث و پست و دور شدن، آمده است و به هر موجودي سركش و متمرد اطلاق مي‏شود. اعم از، انسان، جن و يا جنبندگان ديگر. پس شيطان اسم عام(اسم جنس) است اما "ابليس[1] اسم خاص (علم) است كه حضرت آدم را سجده نكرد واكنون نيز با لشكر و منسوبين خود انسان‏ها را وسوسه و گمراه مي‏كند.[2] لذا در قرآن كلمه شيطان به انسان و جن اطلاق شده است «و كذالك جعلنا لكل نبي عَدُوّاً شياطين الانس و الجنّ؛»[3] «بدين گونه مابراي هر پيامبري دشمني از شيطان‏هاي انساني و يا جني قرار داديم.»

واژه‏ي «شيطان» به صورت مفرد «70» بار و به صورت جمع (شياطين) «18» بار در قرآن آمده است. ماهيّت شيطان همانند جنيان ازآتش است به عبارت ساده مي‏توان گفت: شيطان نيز از نسل جنيان مي‏باشد. كه خودش اعتراف دارد كه زماني كه خداوند به او فرمان سجده به حضرت آدم‏ ـ عليه السّلام ـ داد[4] او از فرمان الهي سرپيچي نمود و گفت:«خلقتني من نار و خلقته من طين؛» «مرا از آتش و او را از خاك آفريدي (و آتش به خاك افضليت دارد)» و همانند جنيان داراي اختيار، تكليف و شعور و عقل و اراده و زاد و ولد هستند.

گاهي جن و شيطان، مفهوم وسيعي دارندو شامل نفس امّاره[5] قواي واهمه، تخيل نفساني و لذات دنيوي، رياسات وهميه، حشرات موذي و انسان‏هاي فاسد و... كه لشكريان شيطان هستند؛ مي‏باشند[6] به عنوان مثال، حضرت علي‏ ـ عليه السّلام ـ مي‏فرمايد: از قسمت شكسته ظرف و دستگيره آن آب نخوريد زيرا شيطان به روي دستگيره و قسمت شكسته ظرف مي‏نشيند[7] يا در جاي ديگر مي‏فرمايد: زياد بن ابيه! از معاويه بترس! كه او شيطان است.[8]

بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمنِ الرَّحِیمِ‏
إِنَّا أَنْزَلْناهُ فِی لَیْلَةِ الْقَدْرِ (۱)
وَ ما أَدْراکَ ما لَیْلَةُ الْقَدْرِ (۲)
لَیْلَةُ الْقَدْرِ خَیْرٌ مِنْ أَلْفِ شَهْرٍ (۳)
تَنَزَّلُ الْمَلائِکَةُ وَ الرُّوحُ فِیها بِإِذْنِ رَبِّهِمْ مِنْ کُلِّ أَمْرٍ (۴)
سَلامٌ هِیَ حَتَّی مَطْلَعِ الْفَجْرِ (۵)

با توجه به آیات سوره قدر می‌توان به فضیلت‌های شب قدر پی برد:
۱. قرآن در آن نازل شده است.
۲. عبادت و احیای آن معادل بیش از هزار ماه است.
۳. خیرات و برکات الهی در آن شب نازل می‏شود.
۴. رحمت خاص خدا شامل حال بندگان می‏گردد.
۵. فرشتگان و روح در آن شب نازل می‏گردند.

شب قدر از شب‌های مقدس و متبرک اسلامی است. خداوند در قرآن مجید از آن به بزرگی یاد کرده و سوره‌ای نیز به نام «سوره قدر» نازل فرموده است. در تمام سال، شبی به خوبی و فضیلت شب قدر نمی‌رسد. این شب، شب نزول قرآن، شب فرود آمدن ملائکه و روح نیز نام گرفته است. عبادت در شب قدر برتر از عبادت هزار ماه است. در این شب، مقدرات یک سال انسان‌ها و روزی‌ها، عمرها و امور دیگر مشخص می‌شود. ملائکه در این شب بر زمین فرود می‌آیند، نزد امام زمان(عج) می‌روند و آنچه را برای بندگان مقدر شده بر ایشان عرضه می‌دارند. شب‌زنده‌داری و تلاوت قرآن و مناجات و عبادت در این شب، بسیار توصیه و تأکید شده است.

عكس العمل شیطان هنگام نزول آیه الكرسی

امام محمد باقر از امیر المومنین (ع) روایت فرموده: هنگامی كه آیت الكرسی نازل شد رسول خدا (ص) فرمود آیه الكرسی آیه ای است كه از گنج عرش نازل شده و زمانی كه این آیه نازل گشت هر بتی كه در جهان بود با صورت به زمین خورد.

در این زمان ابلیس ترسید و به قومش گفت :"امشب حادثه ای بزرگ اتفاق افتاده است باشید تا من عالم را بگردم و خبر بیاورم.

ابلیس عالم را گشت تا به شهر مدینه رسید مردی را دید و از او سوال كرد: " دیشب چه حادثه ای اتفاق افتاد"

مرد گفت "رسول خدا فرمود:" آیه ای از گنج های عرش نازل شد كه بت های جهان به خاطر آن آیه همگی با صورت به زمین خوردند. ابلیس بعد از شنیدن حادثه به نزد قومش رفت و حادثه را به آن ها خبر داد.

قرآن کریم در شب بعثت پیامبر و در غار حرا هنگامی که آنحضرت مشغول عبادت بود بر وی نازل شد و به عقیده اکثر علمای شیعه، بعثت پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلم) در روز 27 ماه رجب، پنج سال پس از تجدید بنای کعبه، اتفاق افتاد و پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) در این هنگام، چهل سال داشتند (610 يا 611 م.).
پس آنچه مسلم است این است که در شب بعثت پیامبر سوره علق از قرآن کریم بر آن حضرت نازل شده است و شروع نزول قرآن از این تاریخ بوده است اما درباره كيفيت نزول تمام قرآن دو گونه آيات در قرآن كريم وجود دارد:
يك. آياتى كه بر نزول قرآن در شب قدر و ماه رمضان دلالت دارند؛ مانند: آيه 185 سوره «بقره» و آيه 3 سوره «دخان» و آيه 1 سوره «قدر».
دو. آياتى كه بر نزول تدريجى قرآن در طول 20 يا 23 سال دلالت دارند؛ مانند آيه 106 سوره «اسراء» و آيه 32 سوره «فرقان».

إنّا أعطیناک الکوثر، فصلّ لربّک وانحر، إنّ شانئک هو الأبتر

در شأن نزول این سوره گفته شده:

زمانى که رسول‌(صلی الله علیه وآله) دو تن از فرزندان خود به نام‌هاى عبد‌اللّه و قاسم را از دست داد و دشمنان آن حضرت، براى تضعیف او، زبان طعن و شماتت، گشودند، عاص بن وائل او را «ابتر» خواند،که در لغت عرب به «مقطوع النسل» اطلاق می‌شود.1

کوثر از ریشه کثرت است و بر چیزى اطلاق می‌شود که شأنیت کثرت در او باشد و مراد از کوثر خیر فراوان است.2

یکی از اقدامات مهمی که امام خمینی رحمه الله درباره احیای آرمان فلسطین در سطحی جهانی انجام دادند، طرح روز جهانی قدس و فرمان اجرای آن در بهترین شرایط زمانی، یعنی ماه مبارک رمضان بود. این کار تأثیرات مثبتی در داخل فلسطین اشغالی و در سطح دنیای اسلام و کشورهای مختلف جهان بر جای گذاشت. امروز این میراث گران قدر امام راحل، همچنان پرشکوه در میان امت اسلامی باقی است و هر سال بر شکوه و عظمت آن افزوده می شود.

هستی سرشار از خداست. در همه جا کلمه وجود موج می زند. کلمه وجود خداست و همه هستی به اوست که موجود شده است؛ از این روست که عارفان گفته اند آن چه پیداست خداست و جهان چنان سرابی پیداست؛ چرا که موجود بی وجود معنایی ندارد و سراب نماد آب است.

خداوند در آیات بسیاری از قرآن به این حقیقت توجه داده است که تنها خداوند هست و هر چه از هستی نامی می برد، سایه آفتاب حقیقت خداوندی است. از این روست که ملکوت هر چیزی را خدا می داند و خواهان شناخت خداوند با تفکر و تدبر و دیدن آیات انفسی و آفاقی می شود؛ چرا که انسان با علم حصولی و شهودی می تواند حقیقت هر چیزی را بشناسند و دریابد که تنها خداوند حق مطلق هستی و هستی جز خدا چیزی نیست.

خداوند از آفرينش انسان ها هدفى داشت. به طور خلاصه مهم ترين علتى كه باعث شد خداوند متعال انسان را بيافريند اين بود كه پروردگار مهربان به خاطر لطف و محبتى كه به انسان داشت او را آفريد تا در دنيا كارهاى نيك انجام دهد و با انجام كارهاى پسنديده به خداوند نزديك شود، در بهشت الهى وارد شود و براى هميشه در آرامش و سعادت باشد.

انسان براى پيمودن راه سعادت و ورود به بهشت نيازمند يك كتاب راهنما و نقشه راه است تا آن كتاب راهنما را بخواند و دستوراتش را به كار گيرد تا به سعادت دائمى برسد و آن كتاب راهنما چيزى جز «قرآن» نيست. چنان كه خداوند درباره قرآن مى فرمايد: اين آيات كتاب حكمت آموز، هدايت و رحمت براى نيكوكاران است.

دومين آيه سوره بقره نيز قرآن را مايه هدايت پرهيزكاران مى داند و به ما مى فهماند كه يكى از دليل هاى نزول قرآن اين است كه افراد با تقوا و پرهيزكار آن را قرائت كنند و هدايت يابند.

تا كنون با يكى از دليل هاى نزول قرآن آشنا شديم اينك به يك دليل ديگر هم اشاره مى كنم حضرت محمد(صلى الله عليه وآله) آخرين پيامبر الهى و «خاتم النبيّين» و پيامبر همه جهانيان است.

سند حقانيت پيامبر اسلام يعنى راهى كه ما مى توانيم بفهميم تمام صحبت هاى حضرت محمد(صلى الله عليه وآله وسلم) وحى و از طرف خداوند بوده است راه معجزه هاى ايشان است كه مى توانيم به راستگويى اش پى ببريم. و وحى بودن سخنان حضرت محمد از راه معجزه اش كه قرآن است به دست مى آيد.

با توجه به آن چه گفتم روشن مى شود كه: از آن جا كه حضرت محمد(صلى الله عليه وآله وسلم) آخرين فرستاده خداوند و پيامبر همه بشريّت از صدر اسلام تا روز قيامت است پس بايد پيامبر اسلام معجزه جاويدانى داشته باشد تا مردم با ديدن آن معجزه به حقانيت اسلام پى ببرند و آن معجزه هميشگى قرآن است.

قرآن پيامى از خداوند است *** رمز نجات هر كه در بند است

قرآن حيات روشن دل هاست *** قرآن فروغ و شمع محفل هاست

دل از فروغش نور مى گيرد *** جان از پيامش شور مى گيرد